Komornik nie może doliczyć VAT-u do opłaty egzekucyjnej
14 sierpnia 2017 r.
Komornik sądowy nie może podwyższyć opłaty egzekucyjnej, pobieranej na podstawie art. 49 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji (jedn. tekst: Dz.U. z 2016 r., poz. 1138 ze zm.), o podatek od towarów i usług.
Taką uchwałę w dniu 27 lipca 2017 r. podjął Sąd Najwyższy w składzie siedmiu sędziów po rozpoznaniu w Izbie Cywilnej zagadnienia prawnego w sprawie o sygn. III CZP 97/16. Sąd Okręgowy we Wrocławiu zadał pytanie prawne: Czy opłata egzekucyjna ustalona przez komornika sądowego na podstawie art. 49 ust. 1 u.k.s.e. winna być powiększona o należność z tytułu podatku od towarów i usług, czy też zawiera w sobie kwotę podatku VAT?
Niniejsza sprawa dotyczyła skutków uznania komorników sądowych przez Ministra Finansów za podatników podatku od towarów i usług w zakresie wykonywanych przez nich czynności. Komornik sądowy podwyższył pobieraną od dłużnika opłatę egzekucyjną o VAT, zaś dłużnik zaskarżył to postanowienie uznając, że brak podstaw prawnych do takiego obciążenia.
Sąd Najwyższy w powiększonym składzie uznał, że opłata egzekucyjna tylko z punktu widzenia komornika to wynagrodzenie za świadczone usługi, ale dla dłużnika to opłata o charakterze daniny, opłaty publicznoprawnej zbliżonej do opłat sądowych, którą dłużnik ponosi za prowadzenie egzekucji. Ta należność publicznoprawna jest określona w ustawie o komornikach i egzekucji bardzo ściśle. Art. 49 ust 1 stanowczo wskazuje sposób obliczenia i wysokość.
Komornik nie ma podstaw do doliczania kolejnej daniny w postaci podatku. Sąd Najwyższy wyjaśnił, iż stosownie do treści art. 84 Konstytucji każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie. Podatek od towarów i usług jest oczywiście określony w ustawie, ale nie w taki sposób, który by pozwalał na doliczane go do opłat egzekucyjnych. Takiego przepisu, który by na to pozwalał nie ma, co podkreślił Sąd Najwyższy.