Osoba ubezwłasnowolniona częściowo nie może wystąpić o rozwód
28 grudnia 2017 r.
Jeśli częściowo ubezwłasnowolniony może zawrzeć małżeństwo, to jednak nie może samodzielnie wystąpić z pozwem rozwodowym. Natomiast w procesie, w którym byłby pozwany, musi być reprezentowany przez kuratora - tak brzmi teza uchwały Sądu Najwyższego.
W dniu 21 grudnia 2017 r., w sprawie o sygn. akt III CZP 66/17 Sąd Najwyższy podjął uchwałę w składzie 3 sędziów, zgodnie z którą osoba ubezwłasnowolniona częściowo nie może samodzielnie wystąpić o rozwód, pomimo możliwości zawarcia małżeństwa. Uchwała zapadła na skutek zapytania prawnego Sądu Apelacyjnego w Białymstoku, który rozpatrując zażalenie na postanowienie o odrzuceniu pozwu osoby częściowo ubezwłasnowolnionej, powziął wątpliwości nt. posiadania zdolności procesowej w procesie o rozwód małżonka ubezwłasnowolnionego częściowo.
W uzasadnieniu uchwały wskazano na treść art. 12 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, zgodnie z którym osoba dotknięta chorobą psychiczną albo niedorozwojem umysłowym nie może samodzielnie zawrzeć małżeństwa, a wymagane jest zezwolenie sądu. Jednocześnie SN podkreślił, iż uznanie że osoba ubezwłasnowolniona częściowo posiada zdolność procesową we wszystkich sprawach wynikających z zawarcia małżeństwa, oznaczałoby uznanie zdolności do czynności procesowych także w sprawach o alimenty, dotyczących władzy rodzicielskiej czy kontaktów z dziećmi pochodzącymi z tego małżeństwa. Byłoby to sprzeczne z intencjami ustawodawcy określonymi w art. 65 § 2 k.p.c.
SN zaznaczył ponadto, iż zgodnie z konwencją ONZ o prawach osób z niepełnosprawnościami należy zweryfikować obecnie obowiązujące przepisy i dostosować je do standardów międzynarodowych.
